Samen bouwen aan circulaire ketens: Maakindustrie Meetup 2025

Woerden, 25 juni – De Kas stroomde vol met energie, inzichten en verbinding tijdens de Maakindustrie Meetup. Meer dan 130 deelnemers van ruim 100 organisaties kwamen bijeen met één gedeeld doel: een circulaire maakindustrie die bijdraagt aan een strategisch sterke en duurzame economie. Als er één ding duidelijk werd, dan is het wel dat we die circulaire transitie alleen waarmaken als we het samen – blijven – doen.

De circulaire transitie vraagt om collectieve actie

Met die heldere oproep opende moderator Pieter van Os (Programmamanager Circonnect) het programma; dit geldt niet alleen voor de overheid en het bedrijfsleven, maar juist ook voor organisaties in de hele keten.

De ontwikkeling van de routekaarten laat zien hoe dat eruit ziet in de praktijk: per prioritaire productgroep werken partijen in zogeheten productteams aan concrete, uitvoerbare acties. De aanpak voor die routekaarten is programmatisch, volgens drie fasen: Initiate, Ideate en Implement. De bijeenkomst stond volledig in het teken van die tweede fase – het concretiseren van ideeën – met oog voor uitvoerbaarheid en draagvlak in de sector.

Overal tijdens het programma werden zaadjes gepland voor de volgende fase: het doen. Vertegenwoordigers uit bedrijfsleven, overheid en kennisinstellingen deelden hun kennis en ervaringen, dachten mee over vervolgstappen in de circulaire transitie en werkten actief aan de routekaarten voor de productgroepen die van cruciaal belang zijn voor een duurzame en strategisch sterke economie in Nederland.

Grondstoffen als strategisch speelveld

Joost Nuijten (Ministerie van Economische Zaken) schetste het grotere plaatje: de toenemende afhankelijkheid van kritieke grondstoffen – en halffabricaten! – vormt een risico voor de weerbaarheid en het verdienvermogen van Nederland.

De oplossing ligt volgens Nuijten in een combinatie van beleidsmaatregelen en actie vanuit het bedrijfsleven. Als antwoord op deze strategische kwetsbaarheid lichtte Nuijten onder andere de lancering van het Nederlands Materialen Observatorium toe, de ontwikkeling van materialendossiers en de inzet op een nationale verkenning van grondstoffen. Zijn oproep aan het bedrijfsleven was helder: werk actief mee, zodat er kennis opgebouwd wordt en we de risico’s gezamenlijk kunnen beperken.

Circulaire economie als enabler

Robert van Beek (FME / Stichting CMI) ging in op de wereldwijde strijd om grondstoffen en de rol die Europa – en Nederland – daarin speelt. Circulaire economie is volgens hem geen einddoel, maar een strategisch middel: om milieudruk te verlagen, economische waarde te behouden én de leveringszekerheid van grondstoffen te vergroten.

Voor bedrijven betekent dit: kijk niet alleen naar individuele producten of processen, maar naar de gehele waardeketen. Alleen dan kunnen we de energie- en materiaaltransitie daadwerkelijk realiseren.

Praktijkcases: systeemverandering in actie

Dat systeemverandering niet alleen noodzakelijk, maar ook echt mógelijk is, bleek uit de praktijkcases. Nina Vielen-Kallio presenteerde een case voor Wind op Zee. Een uitkomst van de CIRCO Track rond offshore wind, getrokken door AYOP en ECHT. Onder de titel Bridge of Europe wordt gewerkt aan een haalbaar en economisch rendabel systeem voor nationale coördinatie van circulaire ontmanteling en verwerking. Doel: kosten verlagen, CO₂-uitstoot beperken, materialen in Europa houden en ketenrisico’s verkleinen.

Niels van Olffen presenteerde een praktijkcase voor Zon-PV, met Stichting ZonNext als drijvende kracht. Als ’s werelds eerste ‘weeshuis’ voor zonnepanelen zorgt de stichting ervoor dat gebruikte zonne-installaties een tweede leven krijgen. Dat voorkomt afval, stimuleert duurzame energie en creëert werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De volgende stap: het opzetten van een landelijk hergebruiksysteem. ZonNext startte met inzameling van zonnepanelen, inmiddels ook montagesystemen. In juli wordt de CIRCO Ketentrack gestart voor de PV omvormers. Eén inzamelsysteem, één loket!

In de break-outs wordt de transitie tastbaar

Binnen de maakindustrie zijn verschillende productgroepen essentieel voor een toekomstbestendige economie. Tijdens zes break-outsessies werkten deelnemers aan vervolgstappen voor de routekaarten voor verschillende prioritaire productgroepen.

Van klimaatinstallaties tot elektrolysers en van machinebouw tot wind op zee: overal werden best practices gedeeld, knelpunten benoemd en samenwerkingen verkend. De dynamiek was tastbaar – de routekaarten die nu volop in ontwikkeling zijn, geven richting, stimuleren innovatie en maken samenwerking concreet.

Samen versnellen

De Maakindustrie Meetup toonde de kracht van ontmoeting. Niet alleen als plek voor uitwisseling, maar als motor voor concrete samenwerking. Deelnemers gingen naar huis met nieuwe inzichten, praktische handvatten én relevante connecties om direct mee aan de slag te gaan.

De boodschap was duidelijk: de route naar een circulaire economie vraagt om actie

– en die zetten we samen.

—
De Maakindustrie Meetup 2025 werd georganiseerd door Circonnect in samenwerking met Circulaire Maakindustrie, FME, NRK, Koninklijke Metaalunie, CIRCO en het Ministerie van Economische Zaken.

Foto’s door Coen Koppens