Circulair productpaspoort als aanjager voor innovatie in de machinebouw foodsector

Deze reflectie op de sectorbrede sessie voor een circulaire maakindustrie is geschreven door Circulaire Maakindustrie. Bekijk het originele artikel.

Een sector in beweging: Circulair Productpaspoort centraal

Op 16 september 2025 verzamelden ruim dertig vertegenwoordigers uit de gehele keten van de machinebouw voor de voedingsindustrie zich bij de Koninklijke Metaalunie in Nieuwegein. Eindgebruikers, machinebouwers, toeleveranciers, hogescholen en beleidsmakers kwamen samen voor een inspirerende sessie rondom het circulair productpaspoort – een instrument dat steeds belangrijker wordt voor de toekomstbestendigheid van de sector.

Breed gedragen initiatieven en samenwerking

De bijeenkomst werd georganiseerd door Stichting Circulaire Maakindustrie, in samenwerking met Hygienic Design Network en Circonnect. Juist deze samenwerking symboliseert de urgentie en de noodzaak om circulaire stappen te zetten met de gehele keten. De dag bood volop ruimte voor het delen van inzichten, discussiëren over uitdagingen en het verkennen van concrete vervolgstappen.

De praktijk: Bedrijfscase Fluidor Equipment

Een van de hoogtepunten was de bedrijfscase van Fluidor Equipment. Rob Wouters, Manager R&D, deelde openhartig zijn ervaringen met het implementeren van het circulair productpaspoort. Hij onderstreepte dat het geen eenvoudige opgave is om circulariteit te prioriteren in de dagelijkse operatie, maar dat het wel een strategische keuze is die de toekomst van het bedrijf waarborgt. Met behulp van een CIRCO Track wist Fluidor intern aan de slag te gaan en zo de eerste stappen te zetten richting een circulair productpaspoort.

Nut, noodzaak en uitdagingen

Hans van der Steen van Hygienic Design Network nam de aanwezigen mee in de inhoud en relevantie van circulaire productpaspoorten. Door ontwikkelingen in wet- en regelgeving en de groeiende vraag vanuit zowel klanten als leveranciers neemt de urgentie snel toe. Het vastleggen van essentiële productinformatie – zoals grondstofsamenstelling, levensduur, milieu-impact en waardebehoud – stelt bedrijven in staat te voldoen aan eisen uit de keten en toekomstige regelgeving. Hans benadrukte dat het zaak is om te starten met wat binnen handbereik ligt en vanuit daar geleidelijk de diepte in te gaan bij het verzamelen van relevante data. De aankomende publicatie van de Leidraad Circulair Productpaspoort Machinebouw Food zal hierbij praktische handvatten bieden.

Werksessie: Samen leren en keuzes maken

In een hands-on werksessie gingen de deelnemers verdeeld in drie groepen, onder begeleiding van experts van Circonnect, actief aan de slag. De invuloefening bleek een uitdaging, vooral vanwege de complexiteit van dataverzameling en de noodzaak tot samenwerking. De discussie draaide om de vraag: met welke data begin je en hoe kom je eraan? Het werd duidelijk dat veel waardevolle informatie verspreid ligt door de hele keten – bij klanten, leveranciers en hun partners. Samenwerking blijkt hierin cruciaal.

Perspectieven uit de keten

Machinebouwers, fabrikanten van componenten en deelmachines erkennen steeds meer het belang van het circulair productpaspoort. Ook eindgebruikers spelen een sleutelrol: zij hebben baat bij transparante, onderbouwde data over de levenscyclus en milieu-impact van machines. Hiermee kunnen ze hun duurzame ambities vertalen naar concrete inkoopcriteria. “Waardebehoud kan voor de gebruiker doorslaggevend zijn,” aldus Hans van der Steen.

CIRCO Keten-Track: Samen stappen zetten

Om de beweging richting circulaire productpaspoorten te versnellen, werd de CIRCO Keten-Track als mogelijke eerste stap geïntroduceerd. Hierin gaan ketenpartners samen aan de slag om circulaire businessmodellen te ontwikkelen en kennis uit te wisselen. Deze gezamenlijke aanpak helpt om barrières rondom data en samenwerking te slechten.

Netwerken en concrete vervolgstappen

De afsluitende borrel bood gelegenheid om informeel na te praten en nieuwe connecties te leggen. In een ontspannen sfeer werden ervaringen gedeeld en ontstonden direct ideeën voor toekomstige samenwerking. Deelnemers gaven aan geïnspireerd te zijn en zien volop mogelijkheden om binnen twaalf maanden zelf aan de slag te gaan met circulaire productpaspoorten.

Conclusie: Bewustwording, verbinding en actie

De sessie rondom circulaire productpaspoorten in de machinebouw foodsector bracht belangrijke inzichten en praktische handvatten. De urgentie om te handelen wordt breed gedeeld, waarbij samenwerking en het delen van data centraal staan. Netwerken als Circulaire Maakindustrie, Hygienic Design Network en Circonnect bieden waardevolle ondersteuning. Het is nu aan bedrijven om hun verantwoordelijkheid te pakken en de stap naar een circulair productpaspoort te zetten. De opgedane kennis en nieuwe verbindingen vormen een stevig fundament voor verdere innovatie – een beweging die niet meer te stoppen is.

Contact: Stéphanie Schuitemaker, Circulaire maakindustrie – s.schuitemaker@circulairemaakindustrie.nl